یکی از قراردادهای محبوب بین مردم، قراداد صلح عمری است که به شکلهای متنوعی قابل اجرا میباشد. بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری، یکی از شکلهای آن محسوب میشود. در این قرارد، والدین ملک خود را در زمان حیات به فرزند منتقل میکنند، ولی تا بعد از فوت، فرزند حق عدم دسترسی والدین از منافع ملک را ندارد. یکی از مزیتهای بینظیر این قرارداد برخلاف وصیتنامه، واگذاری و تصمیمگیری کامل تمام اموال، نه فقط جزئی از آن، توسط مالک پس از فوتش است. برای اطلاع از جزئیات کامل قرارداد صلح عمری فرزند، میتوانید به وکیل ملکی در تهران مراجعه کنید.
در این مقاله می خوانید:
بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری چگونه است؟
عقد صلح یکی از اصلیترین و مهمترین عقود، در قانونهای مدنی است که دارای آثار و شرایط مشخصی میباشد. این قرارداد معمولا برای جلوگیری یا رفع اختلافات، در معاملات متنوع کاربرد دارد. قرارداد صلح عمر برای فرزند، همسر و موارد دیگر استفاده میشود. افرادی که دارای ملک و اموالی هستند و میخواهند تا زمانی که زندهاند، از آنها استفاده کنند سپس بعد از مرگشان به فرزندانشان انتقال یابد، قرارداد صلح عمری فرزند را انتخاب میکنند. یکی مهمترین آثار صلح عمر، عدم اجازه برای فروش اموال توسط فرزند یا والدین میباشد. اما برای فرد صلح کننده، حق کسب و پیشه چند درصد ارزش ملک است؟ این مبلغ تقریبا ۱۰ تا ۸۰ درصد ارزش ملک میباشد؛ درواقع فرد صلحکننده همانند یک مستاجر، از سود این ملک تا زمان مرگ استفاده میکند، بدون اینکه فرزند بتواند مانع شود.
شرایط قرارداد صلح عمری برای فرزند چیست؟
تا اینجا متوجه شدید که قرارداد صلح عمر فرزند چیست؛ حال سوالی که برای اکثر افراد هنگام بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری پیش میآید، شرایط انجام آن است. برای اینکه والدین بخواهند املاک خود را به فرزندان از طریق صلحنامه انتقال دهند، باید به شرایط زیر توجه کنند:
داشتن شرایط صحت معامله
طبق ماده ۱۹۰ قانون مدنی هنگام انجام معامله، مواردی همچون وجود اهلیت در طرفین، رضایت جهت انعقاد قرارداد، واضح و معین بودن موضوع قرارداد و در آخر مشروعیت آن از جمله شرایط صحت قرارداد محسوب میشود.
مجحور نبودن
قانون مدنی جهت انجام قرارداد صلح برای فرزند، ۳ شرط مهم و خاص پیشبینی کرده است. طبق آن، ماده ۷۵۳ در قانون مدنی تعیین کرده؛ یکی از شروط جهت صحت قرارداد صلح عمر برای فرزند، وجود اهلیت برای افراد تصرف کننده و معامله کننده اموال است. یعنی، هم فردی که صلح کننده میباشد و هم فرد صلح گیرنده، باید دارای اهلیت باشد و جهت تصرف کردن در اموالش نباید محجور( سفیه، مجنون یا صغیر) باشد.
مشروع بودن قرارداد
یکی دیگر از شرایط صحت قرارداد صلح برای فرزند طبق ماده ۷۵۴ قانون مدنی، نافذ و معتبر بودن هر قرارداد صلحی است؛ مگر اینکه، آن صلح برای امور غیر مشروع باشد. پس، درصورتی قرارداد صلح عمر برای فرزند منعقد میشود که برای امور مشروع باشد، وگرنه غیرقابل انجام است.
معوض یا بلاعوض بودن
یکی از سوالات پرتکرار دربارهی قرارداد صلح عمر، بلاعوض یا معوض بودن آن است؛ طبق ماده ۷۵۷ قانون مدنی، بلاعوض بودن قرارداد صلح عمری جایز میباشد. اما منظور از این چیست؟ یعنی برای صحت عقد صلح عمری فرزند، حتما نیاز به پرداخت بها یا عوض، توسط فرزند جهت مالی که صلح شده است نیست. درواقع میتوان به شکل قرارداد مجانی یا غیر معوض نیز، صلح عمری فرزند را منعقد کرد.
نتایج بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری
پس از اینکه والدین املاکی را برای فرزند خود صلح عمر میکنند، آثار و نتایجی به ارمغان خواهد آمد که برخی از آنها در ادامه مورد بحث قرار میگیرند. یکی از اصلیترین آثار این قرارد، بهرمند بودن صلحکننده از منافع ملک تا قبل از فوت است. یعنی فرزند در عین اینکه مالکیت عین مالی که صلح شده را دارد اما، تا زمانی که فرد از دنیا نرفته، نمیتواند مال را تصاحب کند یا مانع منافع گیری والدین شود. درواقع همانند جرم فروش ملک مشاع بدون اجازه شریک، فروش یا حق تصرف توسط هریک از طرفین دارای جرم خواهد بود.
از دیگر ویژگیهای این عقد، لازم بودن آن است؛ یعنی برای برهم زدن قرارداد صلح عمر، باید هردو طرفین اراده کنند یا به اصطلاح قرارداد را اقاله کنند. از طرفی اگر یکی از طرفین حق فسخ قرارداد را داشته باشد، میتواند آن را برهم زند. به دلیل این موضوع، بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری گاها، به صورت خیاری است؛ یعنی مصالح میتواند هر زمان که بخواهد قرارداد را فسخ کند.
مدارک مورد نیاز برای بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری
از جمله سوالات اصلی افراد در رابطه با قرارداد صلح عمری فرزند، مدارک مورد نیاز برای آن است. برخی از مهمترین مدارک عقد صلح، عبارتند از:
- داشتن گواهی پایان کار ملک مورد نظر برای قرارداد صلح عمری، به دلیل اعیانی و احداثی بودن موضوع صلح عمر.
- همراه داشتن اسناد هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه والدین و فرزند.
- پاسخ استعلام دارایی و شهرداری
- پاسخ استعلام اداره ثبت به عنوان مدارک لازم صلح عمری باید آماده باشد.
- ارائه اجاره نامه عرصه در صورتی که ملک صلح عمر، وقف شده باشد.
سخن پایانی
بخشیدن ملک از طریق قرارداد صلح عمری به فرزند، یکی از بهترین روشهای انتقال کل اموال پس از فوت با تصمیم صاحب آن است؛ یعنی از دعواهای مورثی و اتفاقات ناگوار مثل مزایده ملک جلوگیری میشود؛ چرا ناگوار؟ آیا میدانید مزایده ملک موروثی چقدر زمان میبرد؟ معمولا بین چند ماه تا چند سال؛ پس بخشیدن ملک به فرزند از طریق قرارداد صلح عمری بهترین راهکار است. این قرارداد دارای مزیتها و شرطهای مختلفی میباشد که برخی از آنها شامل، مجحور نبودن، مشروع بودن و بلاعوض بودن است. درصورت داشتن شرایط و آگاهی از آثار قرارداد صلح عمری فرزند، با همراه داشتن مدارک مورد نیاز میتوانید، این قرارداد را منعقد کنید.